Rekenkamer
- De Rekenkamer onderzoekt de doeltreffendheid, doelmatigheid en rechtmatigheid van het gevoerde bestuur van de gemeente Ede:
- Haalt de gemeente de afgesproken doelen?
- Doet ze dat binnen het afgesproken budget?
- Voldoet het beleid aan de wettelijke kaders en regelgeving?
- De Rekenkamer bepaalt zelf welke onderwerpen onderzocht worden. Gemeenteraad en inwoners kunnen hiervoor suggesties aandragen.
- Alle onderzoeksrapporten komen in de bibliotheek van de Vereniging van Rekenkamers.
- Wilt u meer weten over het werk van de Rekenkamer? Kijkt u dan naar de animatie(Verwijst naar een externe website) van de Vereniging van Rekenkamers.
Onderzoeken van de Rekenkamer zijn gewoonlijk evaluaties van beleid: ze kijken terug in de tijd om te leren voor de toekomst. De Rekenkamer onderzoekt doorgaans geen incidenten, maar evalueert beleid over een langere periode.
Onderzoeken kunnen betrekking hebben alle gemeentelijke beleidsterreinen en op de bedrijfsvoering van de gemeente. De Rekenkamer bepaalt zelf welke onderwerpen onderzocht worden. Gemeenteraad en inwoners kunnen hiervoor suggesties aandragen bij de secretaris. De Rekenkamer beoordeelt of binnengekomen suggesties geschikt zijn voor een Rekenkameronderzoek. Als dat het geval is, worden de suggesties betrokken bij het opstellen van het jaarlijks onderzoeksplan, dan wel eerder opgepakt als daar aanleiding voor is. Per jaar kan de Rekenkamer circa twee onderzoeken uitvoeren.
De laatste vier jaar zijn de volgende rapporten uitgebracht:
- Wordt u al geholpen?(Verwijst naar een externe website) (september 2024)
Een onderzoek naar de dienstverlening van de gemeente Ede - De hacker een stap voor blijven(Verwijst naar een externe website) (december 2023)
Een onderzoek naar informatieveiligheid in Ede - Het bos achter de boomspiegels(Verwijst naar een externe website) (mei 2023)
Een onderzoek naar het beleid voor de openbare ruimte in Ede (2016-2022) - Wonen is meer dan bouwen(Verwijst naar een externe website) (januari 2023)
Een onderzoek naar het woonbeleid in de gemeente Ede - Grondig bekeken(Verwijst naar een externe website) (maart 2022)
Een onderzoek naar de projectbeheersing bij grondexploitaties in de gemeente Ede (2009-2019) - Versterk de verandering(Verwijst naar een externe website) (december 2021)
Over de transformatie van de maatschappelijke ondersteuning in Ede - De status van de integratie(Verwijst naar een externe website) (december 2020)
Een onderzoek naar de integratie van statushouders in de gemeente Ede. - Doelgericht participeren(Verwijst naar een externe website) (oktober 2020)
Een onderzoek naar de uitvoering van de Participatiewet in de gemeente Ede - Risicomanagement(Verwijst naar een externe website) (februari 2020)
Een onderzoek naar het risicomanagement van de gemeente Ede
U vindt alle rapporten - en beknopte 5-minutenversies - terug in de bibliotheek van de Vereniging van Rekenkamers(Verwijst naar een externe website). Kunt u iets niet vinden? Neem dan contact op met de secretaris van de Rekenkamer.
De inrichting en werkwijze van de Rekenkamer zijn vastgelegd in de Verordening op de Rekenkamer Ede en zijn verder uitgewerkt in het Reglement van orde. Hier vindt de Verordening op de Rekenkamer Ede:
Het Reglement van orde leest u in de volgende paragraaf.
De gemeente Ede beschikt over een Rekenkamer op grond van artikel 81 van de Gemeentewet. De taak, positie en werkwijze van de Rekenkamer worden uitgewerkt in de Verordening op de Rekenkamer Ede. Op grond van artikel 81i van de Gemeentewet dient de Rekenkamer ook te beschikken over een Reglement van orde voor haar werkzaamheden. Met dit Reglement van orde wordt uitvoering gegeven aan deze wettelijke verplichting. Het Reglement is een nadere uitwerking van de Verordening, met name voor wat betreft de uitvoering van onderzoeken.
Taak, doelgroepen, positie en visie van de Rekenkamer
- De Rekenkamer toetst het door het gemeentebestuur gevoerde beleid op doelmatigheid, doeltreffendheid en rechtmatigheid op grond van artikel 182 van de Gemeentewet.
- De Rekenkamer toetst het door het gemeentebestuur gevoerde beleid op doelmatigheid, doeltreffendheid en rechtmatigheid op grond van artikel 182 van de Gemeentewet.
- De belangrijkste doelgroep van de Rekenkamer is de gemeenteraad van Ede. Verder wil de Rekenkamer voor inwoners, ondernemingen en maatschappelijke organisaties van
gemeente Ede zichtbaar maken of publieke gelden efficiënt, effectief en rechtmatig worden besteed en wat het resultaat is van de beleidsvoornemens van het gemeentebestuur. Ook het college, het ambtelijke apparaat en andere rekenkamers kunnen profiteren van de werkzaamheden van de Rekenkamer. - De Rekenkamer heeft een onafhankelijke positie binnen de gemeente: de Rekenkamer is er voor de raad, maar is niet van de raad. De Rekenkamer bepaalt zelf welke onderwerpen
worden onderzocht, hoe het onderzoek wordt ingericht en hoe er wordt gerapporteerd en beschikt over een eigen budget. - De Rekenkamer beoogt met haar onderzoeken een leereffect te bereiken voor de toekomst en zo een bijdrage te leveren aan de kwaliteit van het bestuur van de gemeente
Ede en de controlerende rol van de gemeenteraad te versterken. - De belangrijkste doelgroep van de Rekenkamer is de gemeenteraad van Ede. Verder wil de Rekenkamer voor inwoners, ondernemingen en maatschappelijke organisaties van
gemeente Ede zichtbaar maken of publieke gelden efficiënt, effectief en rechtmatig worden besteed en wat het resultaat is van de beleidsvoornemens van het gemeentebestuur. Ook het college, het ambtelijke apparaat en andere rekenkamers kunnen profiteren van de werkzaamheden van de Rekenkamer. - De Rekenkamer heeft een onafhankelijke positie binnen de gemeente: de Rekenkamer is er voor de raad, maar is niet van de raad. De Rekenkamer bepaalt zelf welke onderwerpen
worden onderzocht, hoe het onderzoek wordt ingericht en hoe er wordt gerapporteerd en beschikt over een eigen budget. - De Rekenkamer beoogt met haar onderzoeken een leereffect te bereiken voor de toekomst en zo een bijdrage te leveren aan de kwaliteit van het bestuur van de gemeente
Ede en de controlerende rol van de gemeenteraad te versterken.
Vergaderingen en besluitvorming
- De Rekenkamer vergadert in de regel een keer per maand.
- De secretaris stelt de conceptagenda voor de vergadering op in overleg met de voorzitter en zorgt ervoor dat de leden tijdig over de vergaderstukken beschikken.
- De besluiten van de Rekenkamer worden bij meerderheid van stemmen genomen, mits minimaal drie leden (digitaal) aanwezig zijn. Bij staking van de stemmen beslist de voorzitter. Besluitvorming kan ook schriftelijk plaatsvinden.
- Bij afwezigheid van de voorzitter zit één van de leden de vergadering voor.
- De Rekenkamer vergadert in beslotenheid.
- De secretaris maakt van de vergadering een beknopt verslag.
Uitgangspunten voor onderzoek
- De Rekenkamer hanteert bij haar onderzoek de volgende uitgangspunten:
a. Het verzamelen van feiten vindt op zorgvuldige wijze plaats, met inachtneming van betrouwbaarheid, volledigheid en nauwkeurigheid van de onderzoeksgegevens;
b. Feiten worden los van persoonlijk inzicht en zonder waardeoordeel, op objectieve wijze verzameld en geanalyseerd;
c. Feiten worden beoordeeld en inzichtelijk geanalyseerd op basis van een expliciet normenkader (transparante oordeelsvorming).
Onderwerpselectie
- De Rekenkamer beslist onafhankelijk over de onderwerpen waarnaar zij onderzoek doet.
- De Rekenkamer betrekt in haar afwegingen de wensen en thema’s die leven bij raadsfracties, in het lokale bestuur en bij andere rekenkamers, en onderzoeksideeën die
worden aangedragen door inwoners. - De Rekenkamer hanteert bij de selectie van de onderzoeksonderwerpen de volgende criteria:
a. De maatschappelijke relevantie van het onderwerp;
b. De mate van risicogevoeligheid van het onderwerp;
c. Het financiële belang dat met het onderwerp is gemoeid.
- Naast de bovenstaande selectiecriteria houdt de Rekenkamer bij de beoordeling van onderzoeksideeën ook rekening met andere aandachtspunten, zoals de lengte van de
beleidsperiode, het leren voor de toekomst, een evenwichtige verdeling van het onderzoeken over de organisatieonderdelen en beleidsterreinen, de mate waarin het
onderwerp door de fracties gesteund wordt en de mate waarin een aangedragen onderwerp zich leent voor een rekenkameronderzoek. - De voorzitter van de Rekenkamer neemt daarnaast deel aan de bijeenkomsten van de auditcommissie, ten behoeve van de afstemming over onderzoeksonderwerpen.
- De Rekenkamer motiveert - in haar jaarplan en de opzet van het onderzoek - waarom zij naar een bepaald onderwerp onderzoek doet.
Onderzoeksopzet
- De onderzoeksopzet bevat in elk geval de aanleiding en het doel van het onderzoek, de centrale vraagstelling en de deelvragen, het normenkader, een afbakening van het
onderzoek, de onderzoeksmethoden en een planning. - De onderzoeksopzet wordt ter kennisneming aan de gemeenteraad en het college toegezonden.
- De onderzoeksopzet wordt bij het begin van het onderzoek toegelicht in een gesprek met de gemeentesecretaris.
Uitvoering onderzoek
- Bij de start van het onderzoek worden één of meer leden van de Rekenkamer aangewezen als primaathouder van het onderzoek.
- De primaathouders zijn actief betrokken bij het onderzoek, sturen dit aan, informeren de Rekenkamerleden regelmatig over de voortgang en fungeren als klankbord voor de
secretaris. - De secretaris is verantwoordelijk voor de dagelijkse voortgang van het onderzoek.
- Onderzoeken kunnen worden uitgevoerd door de secretaris/onderzoeker of door externe onderzoeksbureaus.
- Bij een interview is zoveel mogelijk een primaathouder aanwezig; daarnaast kan een secretaris/onderzoeker aanwezig zijn, al dan niet ter vervanging van een primaathouder.
- Van ieder interview wordt een verslag gemaakt, dat altijd ter goedkeuring aan de geïnterviewde voorgelegd wordt.
- Tijdens het onderzoek vindt er zo nodig werkoverleg plaats tussen de onderzoeker en de primaathouders.
Samenwerking met externe onderzoeksbureaus
- Wanneer de Rekenkamer besluit om een onderzoek uit te besteden, vindt dit plaats op grond van het inkoopbeleid van de gemeente Ede.
- Een onderzoeksbureau mag direct voorafgaand of gedurende het rekenkameronderzoek geen andere activiteiten voor de gemeente Ede verrichten. Dit verbod geldt tot het moment dat de raad een besluit heeft genomen over het desbetreffende onderzoek. Het onderzoeksbureau mag ook geen advies of onderzoek op het betreffende onderzoeksterrein hebben gedaan in de periode waar het onderzoek zich op richt.
- Selectie van onderzoeksbureaus vindt plaats op basis van prijs én kwaliteit.
- Opdrachtverlening vindt plaats op basis van de algemene inkoopvoorwaarden van de gemeente Ede.
Ambtelijk en bestuurlijk wederhoor
- De Rekenkamer draagt zorg voor de toepassing van het beginsel van hoor en wederhoor. Er wordt onderscheid gemaakt tussen een technische reactie en een bestuurlijke reactie.
- Bij het ambtelijke wederhoor biedt de Rekenkamer betrokkenen de mogelijkheid de Nota van Bevindingen te controleren op feitelijke onjuistheden. De Rekenkamer verwerkt op voorstel van de onderzoekers gebleken feitelijke onjuistheden in de Nota.
- Vervolgens wordt het definitieve rapport opgesteld inclusief Bestuurlijke Nota met conclusies en aanbevelingen. Dit rapport wordt in het kader van bestuurlijk wederhoor
aan het college van B en W voorgelegd voor een reactie. - Naar aanleiding van de bestuurlijke reactie stelt de Rekenkamer gewoonlijk een nawoord op. De bestuurlijke reactie met het nawoord van de Rekenkamer wordt opgenomen in
het eindrapport.
Rapportage
- Elk rapport bevat een verantwoording over de wijze waarop de Rekenkamer het onderzoek heeft verricht. In de rapportage wordt onderscheid gemaakt tussen normen
(criteria), bevindingen, conclusies en aanbevelingen. Wanneer in de tekst wordt gerefereerd aan een bepaald document of een gesprek, dan wordt deze bron vermeld. - De Rekenkamer is eindverantwoordelijk voor de inhoud van het rapport. Het rapport is herkenbaar als Rekenkamerrapport en de Rekenkamer formuleert zelf haar conclusies en
aanbevelingen. - Het eindrapport wordt aangeboden aan de gemeenteraad, met het college in afschrift.
Communicatie
- De primaathouders van het onderzoek en/of het externe onderzoeksbureau presenteren de onderzoeksresultaten tijdens een informatieve bijeenkomst aan de gemeenteraad.
- De Rekenkamer verstuurt normaliter tegelijkertijd met het uitbrengen van het onderzoeksrapport een persbericht. Dit wordt pas aan de pers verzonden, nadat het rapport aan de raad én het college is aangeboden.
- De voorzitter onderhoudt, al dan niet via de secretaris/onderzoekers, de externe contacten, tenzij anders is besloten.
Archivering en openbaarheid
- De Rekenkamer houdt zich bij de bewaring van haar dossiers aan de termijnen uit de Archiefwet.
- Het onderzoeksrapport wordt gepubliceerd op de website van de Rekenkamer, tenzij er zwaarwegende redenen zijn om hiervan af te wijken.
- De overige dossiers van de Rekenkamer worden niet actief gepubliceerd.
Evaluatie en doorwerking
- De Rekenkamer evalueert ieder rekenkameronderzoek intern.
- Daarnaast evalueert de Rekenkamer regelmatig haar eigen werkwijze.
- Met het oog op haar effectiviteit volgt de Rekenkamer de doorwerking van haar onderzoeken.
Jaarlijks publiceert de Rekenkamer haar jaarverslag over het afgelopen jaar en een onderzoeksplan voor het komende jaar. Hieronder vindt u een deel van de inhoud van het Jaarverslag 2024 en onderzoeksplan 2025. Jaarverslagen en onderzoeksplannen kunt u per e-mail(Verwijst naar een e-mailadres) opvragen bij de secretaris van de Rekenkamer.
Over het jaarverslag
De Rekenkamer Ede onderzoekt de doeltreffendheid, doelmatigheid en rechtmatigheid van het gevoerde bestuur. Dit houdt in dat zij elk jaar voor een aantal onderwerpen nagaat of de gemeente de afgesproken beleidsdoelen heeft gehaald, of dat op een efficiënte manier gebeurt en of de gemeente daarbij voldoet aan de wet- en regelgeving.
Onderzoeken
Dienstverlening
De Rekenkamer Ede heeft onderzocht hoe de dienstverlening van de gemeente naar inwoners functioneert. Uit het onderzoek blijkt dat de dienstverlening een ruime voldoende krijgt van inwoners. Wel willen inwoners graag meer inzicht in de status van hun vraag. In de nieuwe visie is het aan te raden om meer aandacht te hebben voor minder digitaal vaardigen, en doorwerking van (digitale) dienstverlening in andere beleidsvelden (zoals vergunningverlening en het sociaal domein). Ook kan er gewerkt worden aan het verhogen van
de reactiesnelheid bij contacten met de inhoudelijke medewerkers. De raad kan beter betrokken worden door monitoring op productniveau (bijv. paspoort, vergunning, vragen). In oktober 2024 zijn de resultaten besluitvormend in de raad behandeld.
Minimabeleid
In 2024 is de Rekenkamer gestart met een onderzoek naar de doeltreffendheid van het minimabeleid. In de workshop van de Rekenkamer in het voorjaar werd door raadsleden een hoge prioriteit gegeven aan het onderwerp armoede. Er is extra aandacht voor de toegankelijkheid van diverse regelingen. Hiervoor is gepraat met burgers, organisaties, ambtenaren en consulenten. Daarnaast zijn raadsleden gevraagd om als mystery burger praktische ervaringen op te halen met het minimabeleid. De verwachting is dat het onderzoek
in de zomer van 2025 aan de gemeenteraad kan worden aangeboden.
Ondermijning
Eind 2024 is de Rekenkamer gestart met een onderzoek naar ondermijning. De Rekenkamer heeft dit onderwerp geselecteerd vanwege het grote maatschappelijke belang, de inzet op ondermijning in het Integraal Veiligheidsplan 2023-2026 en de wens van de raad om meer inzicht te krijgen in de effectiviteit van de aanpak en de inzet van extra middelen. De centrale vraag is: in hoeverre is het beleid en de uitvoering voor de aanpak van ondermijning adequaat en rechtmatig. Het onderzoek wordt naar verwachting in het najaar van 2025 aan de raad aangeboden.
Vooruitblik 2025
In april 2024 stuurde de Rekenkamer haar Onderzoeksplan 2024 naar de raad. Hierin werd het onderzoek naar minimabeleid en naar ondermijning aangekondigd. Deze onderzoeken worden in 2025 afgerond. Daarnaast start de Rekenkamer in 2025 een oorwerkingsonderzoek naar de mate waarin de aanbevelingen van eerdere onderzoeken opvolging hebben gekregen. Er wordt een nieuw onderzoeksplan opgesteld.
Financieel overzicht 2024
De Rekenkamer heeft haar budget overschreden, vooral door hogere salariskosten. Die zijn te verklaren doordat er externe inhuur nodig was om de periode in te vullen tussen het vertrek van de vorige secretaris en de start van
de huidige. Het positieve resultaat voor onderzoek is te verklaren doordat onderzoek uit 2023 langer duurde, hierdoor is er pas later gestart met het volgende onderzoek.
Begrotingspost | Budget € | Realisatie € | Resultaat € |
Kosten onderzoek | 67.870 | 57.629 | 10.241 |
Vergoeding leden inclusief reiskosten | 30.264 | 26.702 | 3.562 |
Salariskosten ambtelijke ondersteuning | 100.464 | 122.754 | -22.281 |
Overige (opleiding, Heidag, contributie Vereniging van Rekenkamers) | 2.957 | 2.750 | 207 |
Totaal | 201.555 | 209.835 | -8.271 |
De Rekenkamer heeft een onafhankelijke positie binnen de gemeente. In de Rekenkamer zitten vijf externe leden en een ambtelijk secretaris. De gemeenteraad benoemt de leden voor zes jaar. Ze kunnen eenmaal worden herbenoemd voor opnieuw zes jaar.
De Rekenkamer bestaat op dit moment uit de volgende leden:
- Michel Bergshoef(Verwijst naar een externe website) (voorzitter)
- Ine van de Vlierd(Verwijst naar een externe website)
- Martijn Bakker(Verwijst naar een externe website)
- Jenneke de Gooijer(Verwijst naar een externe website)
De secretaris van de Rekenkamer is Esther de Wit-de Vries.
Met het oog op artikel 81e van de Gemeentewet volgt hieronder een overzicht van de bezoldigde en onbezoldigde functies van de leden van de Rekenkamer Ede:
Michel Bergshoef (voorzitter)
- Directeur/eigenaar, Bergshoef BMA (bezoldigd)
- Lid Rekenkamer Elburg, Nunspeet, Oldebroek, Putten, Hattem (bezoldigd)
Ine van de Vlierd
- Strategisch financieel adviseur, Gemeente Veenendaal (bezoldigd)
- Voorzitter Sportvereniging VELO, Overberg (onbezoldigd)
Martijn Bakker
- Coördinerend beleidsadviseur, Ministerie van Justitie en Veiligheid (bezoldigd)
- Lid rekenkamercommissie, Waterschap Zuiderzeeland (bezoldigd)
- Lid rekenkamercommissie, Gemeente Stichtse Vecht (bezoldigd)
- Voorzitter afdeling Hilversum PvdA (onbezoldigd)
Jenneke de Gooijer
- Senior juridisch adviseur, Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (bezoldigd)
- Secretaris groepsbestuur Scouting Lunteren (onbezoldigd)